مقالات

تعجیل بازارساز در سقوط ۱۲۰۰ تومانی قیمت دلار در ۷ روز | سیگنال‌های هشدار به رگولاتور نمایان شد


01/05/1398 اقتصاد ایران

 

 

به فاصله هفت روز - یعنی از روز چهارشنبه ۱۹ تیر که کانال تلگرامی منتسب به بانک مرکزی سیگنال کاهش بیشتر داد تا به امروز، قیمت دلار با ۱۲۰۰ تومان ریزش از ۱۲,۹۴۰ تومان به ۱۱,۷۴۰ تومان عقب نشست.

دنیای اقتصاد در سرمقاله امروز خود، شش دلیل را برای کاهش قیمت ارز مطرح کرده:

 

1- خروج بازیگران بزرگ از بازار،

2- فروشنده شدن بازیگران خرد،

3- رفتارهای موثر بازارساز،

4- انبساط عرضه و انقباض تقاضا،

5- توافقاتی برای تامین کالاهای اساسی و

6- افزایش چراغ خاموش سود بانکی.

 

اما آیا بازارساز به‌درستی رفتار کرده است؟

کاهش ۱۲۰۰ تومانی قیمت دلار در ۷ روز، از دید صرافخانه پیامدهای هشدارآمیزی را طی دیروز پدیدار نموده است: 

 

1- کاهش محسوس تقاضای خرید ارزهای نیمایی،

2-  عدم فروش حواله درهم از سوی بازیگران عمده،

3-  به تعویق افتادن تسویهء حوالجات درهمی در روز سه‌شنبه،

4-  مختل شدن فرآیند آزادسازی منابع حبس‌شده ارزی، و از همه مهم‌تر

5- یکسان شدن نرخ نیما و آزاد که تقاضای بیشتری از واردات را به سمت تامین ارز از محل "ارز اشخاص" سوق می‌دهد و تقاضای کوتاژ صادراتی خالی و حوالهء آزاد را -با محوریت سنتی دوبی- افزایش می‌دهد؛

 

این یعنی همان نگرانی که از "واردات بدون انتقال ارز" و افزایش تقاضای حوالجات آزاد وجود داشت، که می‌تواند به نحوی دیگر در این مسیر تکرار شود.

این حرکت بازارساز دو معنا بیشتر ندارد: یا خیالش از بابت کانال دوبی راحت شده و یا در کاهش قیمت ارز تعجیل کرده است!

⚠️ بازارساز باید بداند که حفظ فاصلهء آربیتراژی نیما و آزاد برای تداوم تامین ارز از نیما می‌تواند تا زمان راه‌اندازی بازار متشکل ارزی راهگشا باشد و تا مادامی‌که هاب ارزی از دوبی - از طریق بازار متشکل ارزی- به تهران منتقل نشده است، یکسان کردن نرخ آزاد و نیما به معنای بازنشاندن همه تخم‌مرغ‌های بازارساز در سبد دوبی خواهد بود! البته قبل از این‌که بازار متشکل نه‌تنها جای خود را باز نکرده بلکه حتی افتتاح هم نشده باشد.

بازارساز می‌تواند با کاهش آهستهء نرخ و همزمان، راه‌اندازی آزمایشی بازار متشکل (البته در چارچوب مشخصات یک بازار آزاد همانند دوبی)، ریسک فعالسازی مجدد و اتکای صِرف به کانال دوبی را حداقل در میان‌مدت به طرز قابل توجهی کاهش دهد./