مقالات

آیا دولت می‌تواند وعده دلار ۲۶۵۰ تومانی را عملی کند؟


19/02/1393 اقتصاد ایران

آیا دولت می‌تواند وعده دلار ۲۶۵۰ تومانی را عملی کند؟

روزنامه خراسان درباره «وعده نوبخت برای بازگشت دلاربه نرخ۲۶۵۰تومان» نوشته است: معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوربه دو سیاست برای کنترل بازار ارز اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه ارز حاصل از صادرات پتروشیمی به بازار ارز سرریز می‌شود و ارز مورد نیاز بخش تولید را بانک مرکزی با قیمت مبادله‌ای تأمین می‌کند، انتظار داریم نرخ ارز در بازار آزاد به قیمت واقعی در بودجه (۲۶۵۰تومان) نزدیک شود. وی با تأکید بر اینکه بازار ارز به زودی متعادل خواهد شد، افزود: مردم به خوبی می‌دانند که ریسک این بازار برای سرمایه‌گذاری بسیار بالاست و علی رغم اینکه دولت در بازار مداخله نمی‌کند اما دولت اجازه افزایش قیمت را هم نمی‌دهد و مردم را بی‌دفاع در مقابل عدم تعادل‌ها قرار نمی‌دهد و از مردم دفاع می‌کند.

نوبخت با اشاره به کاهش قیمت ارز از ۴ هزار تومان به زیر سه هزار تومان، گفت: قیمت ارز روی قیمت واقعی خود متوقف خواهد شد و ما به سمت یکسان سازی نرخ ارز پیش خواهیم رفت و بازار خود را در حاشیه نرخ ۲ هزار و ۶۵۰ تومان تنظیم خواهد کرد. معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوربا بیان اینکه هیچ رابطه و همبستگی بین نرخ سودبانکی و نرخ ارز در این مقطع وجود ندارد، افزود: منابعی که برای کسب سود در بانک‌ها سرمایه‌گذاری نشده به سمت بازار سرمایه خواهد رفت.

شهروند نیز «۲ راهکار معاون اسبق ارزی بانک مرکزی برای کاهش نرخ ارز» را مورد توجه قرار داده و نوشته است: نوسان قیمت ارز در طی یکی، دو‌سال اخیر گریبان اقتصاد ایران را گرفته است در اصل قیمت کالا‌ها و خدماتی که در نتیجه رشد قیمت ارز با افزایش همراه بوده باعث شده نوسان قیمت ارز این دیدگاه را ایجاد کند که اقتصاد ایران وابستگی شدیدی به قیمت ارز دارد. حتی افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیز با نوسانات نرخ ارز سنجیده می‌شود و برای تعیین قیمت جدید آن وابستگی قیمت سوخت به ارز در نظر گرفته می‌شود. البته دولت قصد دارد با رساندن قیمت ارز به یک نرخ مشخص قیمت ارز را به سمت یکسان‌سازی قیمت پیش ببرد.

البته به نظر می‌رسد این اقدام پشتوانه اجرایی ندارد و آنچه که در این بین دیده می‌شود این است که بانک مرکزی یک چیز می‌گوید و سخنگوی دولت با دخالت در کار بانک مرکزی چیز دیگری مطرح می‌کند. نمونه آن اظهارنظر سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی است که چند ماه پیش اعلام کرد قیمت دلار باید روی ۳‌هزار تومان تثبیت شود. اما دولت قصد دارد قیمت ارز را کاهش دهد. این دوگانگی در اظهارات مسئولان نشان می‌دهد که یکسان‌سازی نرخ ارز در بین آرای متفاوت مسئولان گیر کرده است.

در این میان روز گذشته محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه هیأت دولت اعلام کرد که دولت قصد یکسان‌سازی نرخ ارز را دارد و همچنین بازار خود را در حاشیه نرخ ۲‌هزار و ۶۵۰ تومان تنظیم خواهد کرد. معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری با اشاره به کاهش قیمت ارز از ۴‌هزار تومان به زیر ۳‌هزار تومان، گفت: نوسان ۱۰‌درصدی در بازار ارز کم خواهد شد و قیمت ارز بر قیمت واقعی خود متوقف خواهد شد و ما به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز پیش خواهیم رفت. معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری در ادامه به ۲ سیاست برای کنترل بازار ارز اشاره کرده و عنوان می‌کند: با توجه به این‌که ارز حاصل از صادرات پتروشیمی به بازار ارز سرریز می‌شود و ارز موردنیاز بخش تولید را بانک مرکزی با قیمت مبادله‌ای تأمین می‌کند انتظار داریم نرخ ارز در بازار آزاد به قیمت واقعی در بودجه نزدیک شود.

وی با پیش‌بینی این‌که بازار ارز به‌زودی متعادل می‌شود، می‌افزاید: مردم به‌خوبی می‌دانند که ریسک این بازار برای سرمایه‌گذاری بسیار بالاست و با وجود این‌که دولت در بازار مداخله نمی‌کند اما اجازه افزایش قیمت را هم نداده و مردم را بی‌دفاع در مقابل عدم تعادل‌ها قرار نمی‌دهد و از مردم دفاع می‌کند. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری با بیان این‌که هیچ رابطه و همبستگی بین نرخ سود بانکی و نرخ ارز در این مقطع وجود ندارد، ‌افزود: منابعی که برای کسب سود در بانک‌ها سرمایه‌گذاری نشده به سمت بازار سرمایه خواهد رفت.

سیدکمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی درخصوص یکسان‌سازی نرخ ارز به «شهروند» می‌گوید: نرخ ارز در بودجه ۲۶۵۰تومان تعیین شده بود البته این نرخ در ‌سال گذشته ۲۵۵۰تومان بود. تا آخر‌ سال کسری این عدد یا میانگین فروش ارز باید بر این میزان باشد. این کار‌شناس ارزی ادامه می‌دهد: به‌نظر من بانک مرکزی باید خودش نرخ مبادلاتی را اضافه کند تا بتواند این کسری را جبران کند. البته اگر قیمت ارز روی ۳‌هزار تومان نوسان داشته باشد بانک مرکزی باید ارز را به قیمت روز بفروشد. وی خاطرنشان می‌کند: درخصوص این موضوع که دولت اعلام کرده قصد یکسان‌سازی نرخ ارز را دارد باید گفت برای این موضوع ۲راهکار وجود دارد؛ یکی این‌که به مرور زمان نرخ ارز را یکسان کند و دیگر این‌که تعیین نرخ ارز را قیمت بازار آزاد و بالا شروع کند.

این در حالی است که اعتماد در گزارش خود از چهار راه استانبول نوشته که «دلار و سکه تعدیل شدند». به نوشته این روزنامه، با وجود کاهش قیمت نسبی در بازار طلای جهانی و داخلی مقاومت ۳۳۰۰ تومانی قیمت دلار شکسته شد و فقط با اصلاح قیمت حدود ۱۰ تومانی نسبت به روز سه‌شنبه خرید و فروش شد و با قیمت ۳ هزار و ۲۹۵ تومان در سبزه میدان مورد دادوستد قرار گرفت. اونس جهانی طلا پس از ثبت بالا‌ترین رکوردهای چند هفته گذشته، تا مدار ۱۳۱۴ دلاری پیشروی کرد اما در ادامه با اصلاح قیمت تکنیکی مواجه شد و در محدوده ۱۳۰۸ دلاری خرید و فروش شد. اصلاح قیمت اونس همزمان با کاهش تقاضای فیزیکی و سودگیری برخی از معامله گران بود. یکی از تحلیلگران کامرز بانک معتقد است حرکت اونس در مدار ۱۳۰۰ دلار تاکنون با ثبات نبوده و از جمله علت اصلی آن می‌توان به رشد قیمت همزمان با افزایش تنش‌های ژئوپولتیکی اشاره کرد.

همچنین تاکنون حمایت چندانی از سوی بازار تقاضای فیزیکی صورت نگرفته و حتی بازار با برخی سودگیری دچار افت قیمت شدید می‌شود بنابراین بهتر است معامله‌گران با احتیاط عمل کنند. در بازار داخلی همزمان با افت بهای اونس، حفظ حمایت دلار مانع از کاهش شدید قیمت طلای داخلی شد. سکه روز سه‌شنبه با بازگشت ۸ هزار تومانی در محدوده یک میلیون و ۱۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شد که روز قبل این رقم به یک میلیون و ۹ هزارتومان کاهش یافت. دیروز در بازار سبزه‌میدان قیمت هر قطعه سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید یک میلیون و ۹ هزار تومان، سکه تمام‌بهار آزادی طرح قدیم یک میلیون و هشت هزار تومان، نیم‌سکه بهار آزادی ۵۲۷ هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی ۳۱۴ هزار تومان و سکه یک‌گرمی ۲۱۲ هزار