مقالات

وعده‌ سیف برای کاهش نرخ ارز تا چه حد جدی است؟


20/10/1392 اقتصاد ایران

 ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی با اعلام اینکه توافقات ژنو از بیستم ژانویه عملیاتی خواهد شد، اشاره کرد‌ از این تاریخ به بعد، گشایش ارزی صورت می‌گیرد. این در حالی است که از امروز سنای آمریکا دوباره فعالیت خود را آغاز کرد و با بازگشت سناتور‌ها به «کاپیتال هیل» موضوع تحریم‌های ایران ‌بار دیگر در مرکز توجهات واقع خواهد شد.
 

به گزارش «تابناک» ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه همایش بانکداری الکترونیک اعلام کرده است که: بازار ارز طی روزهای آینده روند باثبات بیشتری را به خود خواهد دید و حتی شاهد سیر نزولی در بازار آزاد خواهیم بود. 

وی اشاره کرد‌: در آینده پس از دیدن نشانه‌‌های رشد اقتصادی، کاهش تدریجی نرخ دلار در بازار ادامه خواهد داشت. 

سیف همچنین با اشاره به توافق ژنو اعلام کرد: از بیستم ژانویه به بعد، توافق ژنو علمیاتی ‌و گشایش ارزی می‌شود.

اما ولی الله سیف در حالی ‌از عملیاتی شدن توافقات از بیستم ژانویه می‌گوید که امروز یعنی ژانویه سنای آمریکا به فعالیت خود پس از تعطیلات سال نو میلادی ادامه خواهد داد و با بازگشت سناتورهای آمریکایی به «کاپیتال هیل»، بار دیگر موضوع طرح تحریم‌های ایران در دستور کار سناتورهای ضد ایرانی در سنا قرار خواهد گرفت؛ طرحی که بنا بر ‌آن، دولت اوباما خق کاهش تحریم‌های ایران را نخواهد داشت، مگر آنکه ایران با ۵ + ۱ به یک توافق بلند مدت دست یابد که مستلزم برچیده شدن همه زیرساخت‌های هسته‌ای ایران خواهد بود. 

هرچند باراک اوباما به صراحت اعلام کرده ‌که در صورت تصویب چنین طرحی در سنا، آن را وتو خواهد کرد‌ و به رغم آنکه بسیاری از سناتورهای آمریکایی به ویژه برخی از رؤسای کمیته‌های کلیدی سنا همچون کمیته بانکی به مخالفت با این طرح پرداخته‌اند، واقعیت آن است که رابرت منندز و مارک کرک، از طراحان این سند به شدت به دنبال تصویب آن در سنا هستند و با آغاز به کار سنا از امروز، دوباره بحث‌ها پیرامون این طرح بالا خواهد گرفت که خود می‌تواند منجر به ایجاد تأثیراتی در سیاست خارجی ایران و غرب و همچنین ایجاد تحولاتی در بازار داخلی کشور شود. 

از سوی دیگر، در حالی ولی الله سیف ‌از گشایش ارزی تا دو هفته آینده سخن گفته ‌که هنوز در خصوص میزان ارزی که قرار است از بابت توافقات ژنو راهی اقتصاد کشور شود ـ از آزاد‌سازی برخی ‌دارایی‌های بلوکه شده و همچنین بخشی از درآمد فروش نفت ـ حرف و حدیث بسیار است و ارقام متفاوتی در این باب مطرح شده است. 

همچنین موضوع نرخ ارز و کاهش یا افزایش آن بی‌گمان تنها تابعی از گشایش‌های ارزی نیست و هرچند بخش اعظمی از نوسانات نرخ ارز به این موضوع وابسته است، بخشی نیز پیرو سیاست‌های دولت و به ویژه بانک مرکزی است. این امر را زمانی باید بهتر درک کرد که نرخ ارز در بودجه سال آینده را ملاک سنجش قرار داد. نرخ ۲۶۵۰ تومانی که مبنا و هدف دولت برای تک نرخی کردن ارز است و نگاهی به آن منظور پنهان در پس سخنان سیف را مشخص می‌سازد. 

به عبارت دیگر، در حالی که تا کنون ولی الله سیف به درستی از کاهش بی‌علت نرخ ارز انتقاد می‌کرد، ‌اکنون خود وعده کاهش نرخ ارز را از حدود دو هفته دیگر می‌دهد تا فضا را برای حرکت آرام دولت و اقتصاد در راستای نرخ مبنای بودجه سال آینده فراهم کند. تک نرخی کردن ارز روی مرز ۲۶۵۰ تومان برای سیف و دولت حکم یک آزمون سخت در سال آینده را دارد که مردود شدن در آن می‌تواند هزینه‌های سنگین اقتصادی و سیاسی برای دولت روحانی‌ داشته باشد. 

بنابراین، اکنون سیف هیچ ابایی از آن ندارد که خود وعده گشایش ارزی را برای کشاندن بازار به سمت کاهش نرخ ارز بدهد و بر خلاف آنچه تاکنون می‌گفت، اشاراتی صریح و هدف‌دار داشته باشد. 

به هر حال، هرچند ‌اجرایی شدن کامل مفاد توافق ژنو، می‌تواند اثرات مثبتی ـ‌ چه به لحاظ روانی و چه ‌عملیاتی ـ‌ در بازار و اقتصاد کشور داشته باشد، شواهد ‌موجود، حاکی از آن است که برای پیش‌بینی درباره این اثرات و زمان آن‌ها، نباید چندان عجله کرد.